Partijen kunnen zelf, op eigen initiatief, beslissen om hun probleem op te lossen met tussenkomst van een bemiddelaar. Dit is vrijwillige bemiddeling.

Ook de rechtbank kan beslissen om de partijen naar een erkend bemiddelaar te sturen, om hen te laten proberen zo zélf tot een oplossing te komen. Dit is dan gerechtelijke bemiddeling.

Beide soorten van bemiddeling (vrijwillige of gerechtelijke) kunnen toegepast worden in elke soort van betwisting.

Een bemiddelaar in familiale zaken zal eerder bijstand geven bij problemen binnen het huwelijk, problemen met de kinderen of erfeniskwesties.

Een bemiddelaar in burgerlijke en handelszaken kan eerder geraadpleegd worden bij burenruzies, problemen aangaande een verbouwing of aankoop van onroerend goed, of bij conflicten binnen een onderneming.

Een bemiddelaar in sociale zaken kan je helpen bij problemen op de werkvloer of met je werkgever.